Το Νομικό Πλαίσιο για την Συνδρομητική Τηλεόραση Μέσω Ευρυζωνικών Δικτύων [IP-TV]

Η διάχυση της χρήσης του διαδικτύου, ιδιαίτερα στην νέα γενιά, έχει αλλάξει άρδην την αγορά των υπηρεσιών τηλεοπτικής πλατφόρμας. 60% της διαδικτυακής επικοινωνίας αφορά βίντεο και το ποσοστό αυτό αναμένεται να φτάσει σύντομα στο 80%. Αντιστοίχως, η επιγραμμική διαφήμιση αναμένεται λίαν συντόμως να ξεπεράσει σε τζίρο την τηλεοπτική διαφήμιση στην ΕΕ.

Έτσι, πλάι στους “παραδοσιακούς” τηλεοπτικούς οργανισμούς, που παρέχουν το πρόγραμμά τους μέσω ραδιοφάσματος, δορυφόρου ή καλωδίων, αναδύεται ένας νέος τύπος παρόχου, που παρέχει υπηρεσίες τηλεοπτικής πλατφόρμας μέσω ευρυζωνικών δικτύων είτε γραμμικά είτε και κατά παραγγελία [on-demand]. Για την ομαλή μετάβαση των οπτικοακουστικών μέσων και των μέσων ενημέρωσης στην ψηφιακή εποχή απαιτείται η προσαρμογή του υφιστάμενου νομικού πλαισίου για τα media στην κατεύθυνση της τεχνολογικής ουδετερότητας, των ίσων όρων ανταγωνισμού και της διασφάλισης σκοπών δημόσιου συμφέροντος στο περιεχόμενο και την ποιότητα των ψηφιακά μεταδιδόμενων τηλεοπτικών προγραμμάτων.

Στα πλαίσια αυτά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει την αναθεώρηση του Ενωσιακού δικαίου για τα οπτικοακουστικά μέσα με στοχευμένες ρυθμίσεις για τις ψηφιακές πλατφόρμες οπτικοακουστικών μέσων, γραμμικές και μη.

Ορισμοί
Ως υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων ορίζεται κάθε υπηρεσία η οποία τελεί υπό τη συντακτική ευθύνη παρόχου υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων, κύριος σκοπός της οποίας είναι η παροχή προγραμμάτων για την ενημέρωση, την ψυχαγωγία ή την επιμόρφωση του ευρέος κοινού μέσω δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Τέτοια υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων δύναται να παρέχεται είτε με τηλεοπτική μετάδοση είτε κατά παραγγελία είτε με οπτικοακουστική εμπορική ανακοίνωση (άρθρο 2 § 1 α’ του ΠΔ 109/2010 και 1 § 1 α’ της Οδηγίας 2010/13/ΕΕ).

Τηλεοπτικό πρόγραμμα αποτελεί κάθε σειρά κινουμένων εικόνων, με ή χωρίς ήχο, που συνιστά μεμονωμένο στοιχείο στο πλαίσιο προγραμματισμού ή καταλόγου, που καθορίζεται από πάροχο υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων, της οποίας η μορφή και το περιεχόμενο είναι συγκρίσιμα με τη μορφή και το περιεχόμενο τηλεοπτικής μετάδοσης. Πρόγραμμα συνιστούν ιδίως οι ταινίες μεγάλου μήκους, οι αθλητικές διοργανώσεις, οι σειρές, τα ντοκιμαντέρ, τα παιδικά προγράμματα και τα δραματοποιημένα έργα (άρθρο 2 § 1 β’ του ΠΔ 109/2010 και 1 § 1 β’ της Οδηγίας 2010/13/ΕΕ).

Περαιτέρω, τηλεοπτική μετάδοση (γραμμική υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων) είναι η υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων που παρέχεται για ταυτόχρονη παρακολούθηση προγραμμάτων από πάροχο υπηρεσίας οπτικοακουστικών μέσων βάσει χρονολογικά προγραμματισμένων μεταδόσεων (άρθρο 2 § 1 ε’ του ΠΔ 109/2010 και 1 § 1 ε’ της Οδηγίας 2010/13/ΕΕ).

Επιπρόσθετα, κατά παραγγελία υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων (μη γραμμική υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων) είναι η υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων που παρέχεται για την παρακολούθηση προγραμμάτων σε χρονική στιγμή που επιλέγει ο χρήστης, κατόπιν δικού του αιτήματος, από κατάλογο προγραμμάτων που έχει καταρτίσει ο πάροχος υπηρεσίας οπτικοακουστικών μέσων (άρθρο 2 § 1 ζ’ του ΠΔ 109/2010 και 1 § 1 ζ’ της Οδηγίας 2010/13/ΕΕ).

Επιπλέον, η οπτικοακουστική εμπορική ανακοίνωση συνίσταται από εικόνες με ή χωρίς ήχο που προορίζονται για άμεση ή έμμεση προώθηση εμπορευμάτων, υπηρεσιών ή της εικόνας ενός φυσικού ή νομικού προσώπου που ασκεί οικονομική δραστηριότητα. Οι εικόνες αυτές συνοδεύουν ή περιλαμβάνονται σε πρόγραμμα έναντι πληρωμής ή αναλόγου ανταλλάγματος ή για λόγους αυτοπροβολής. Μορφές οπτικοακουστικής εμπορικής ανακοίνωσης συνιστούν ιδίως η τηλεοπτική διαφήμιση, η χορηγία, η τηλεπώληση και η τοποθέτηση προϊόντος (άρθρο 2 § 1 η’ του ΠΔ 109/2010 και 1 § 1 η’ της Οδηγίας 2010/13/ΕΕ).

Πάροχος υπηρεσίας οπτικοακουστικών μέσων είναι το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει τη συντακτική ευθύνη για την επιλογή του οπτικοακουστικού περιεχομένου της υπηρεσίας οπτικοακουστικών μέσων και καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο αυτό οργανώνεται, ενώ, ειδικότερα, τηλεοπτικός οργανισμός είναι ο πάροχος γραμμικών υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων (άρθρο 2 § 1 δ’ και στ’ του ΠΔ 109/2010 και 1 § 1 δ’ και στ’ της Οδηγίας 2010/13/ΕΕ).

Τέλος, συνδρομητική τηλεόραση είναι η παροχή ραδιοτηλεοπτικού σήματος, για τη λήψη του οποίου σε αναγνώσιμη μορφή ο χρήστης πρέπει να διαθέτει ειδικό εξοπλισμό και να καταβάλλει συνδρομή (άρθρο 2 § 17 του Ν. 3592/2007). Ωστόσο, ως παροχή συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών ορίζεται σε παλαιότερη νομοθεσία και η, με οποιαδήποτε τεχνική μέθοδο (αναλογική ή ψηφιακή) ή μέσο (επίγειοι αποκλειστικά πομποί, καλωδιακό δίκτυο ή δορυφόρος), μετάδοση απευθείας προς το κοινό τηλεοπτικών προγραμμάτων, η πρόσβαση στα οποία τελεί υπό τους όρους που θέτει η κάτοχος της σχετικής νόμιμης άδειας, ανεξαρτήτως της υποχρέωσης ή μη του χρήστη των υπηρεσιών αυτών για καταβολή οικονομικού ανταλλάγματος (άρθρο 1 § 1 του Ν. 2644/1998).

Νομικό Πλαίσιο
Η υπηρεσία τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων ρυθμίζεται από το ΠΔ 109/2010, που ενσωματώνει στην Ελληνική έννομη τάξη την Οδηγία 2010/13/ΕΕ της 10ης Μαρτίου 2010 για τον συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών για την παροχή οπτικοακουστικών υπηρεσιών μέσων (Οδηγία για τις οπτικοακουστικές υπηρεσίες – AVMSD).

Η Οδηγία αυτή κωδικοποίησε τις διατάξεις των προηγουμένων Οδηγιών και αποτελεί το νέο ρυθμιστικό για την παροχή (γραμμικών και μη γραμμικών) υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων πλαίσιο, ανεξάρτητα από τον τρόπο μετάδοσής τους και τη χρησιμοποιούμενη τεχνολογία (τηλεοπτικά ή μέσω διαδικτύου).

Επίκειται αντικατάστασή της από νέα Οδηγία με σκοπό την επικαιροποίηση πλευρών του νομικού πλαισίου της ΕΕ για την προσαρμογή στην ψηφιακή εποχή. Συγκεκριμένα, σκοπός της επικείμενης αναθεώρησης του σχετικού νομικού πλαισίου είναι (i) η προστασία της ανηλικότητας στις ψηφιακές πλατφόρμες διαμοιρασμού οπτικοακουστικών μέσων μεταξύ χρηστών, (ii) την δημιουργία ενός πιο δίκαιου πλαισίου ανταγωνισμού ανάμεσα σε «παραδοσιακούς» παρόχους υπηρεσιών οπτικοακουστικών υπηρεσιών και παρόχους κατά παραγγελία τέτοιων υπηρεσιών, και (iii) την αποφυγή φαινομένων forum shopping δια της μεγαλύτερης ομοιομορφίας των κανόνων δικαίου μεταξύ κρατών – μελών.

Εφόσον η υπηρεσία τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων παρέχεται είναι συνδρομητική, ρυθμίζεται και από τους ακόλουθους νόμους :

  • Ν. 2644/1998 «για την παροχή συνδρομητικών, ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών και συναφείς διατάξεις» (ΦΕΚ 233/Α/13-10-1998).
  • Ν. 3592/2007 «Συγκέντρωση και αδειοδότηση Επιχειρήσεων Μέσων Ενημέρωσης και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 161/Α/19-07-2007).
  • Ν. 2328/1995 «Νομικό καθεστώς ιδιωτικής τηλεόρασης και της τοπικής ραδιοφωνίας, ρύθμιση θεμάτων της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις», (ΦΕΚ 159/Α/1995), ιδίως οι διατάξεις του άρθρου 5 § 1 και του άρθρου 14 § 10 αυτού.

Πεδίο Εφαρμογής
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει κρίνει ότι υφίσταται μία αγορά παροχής συνδρομητικής τηλεοπτικής πλατφόρμας στους τελικούς καταναλωτές/τηλεθεατές διακριτή σε σχέση με την αγορά παροχής δωρεάν τηλεοπτικής πλατφόρμας [free-to-air] (§ 24 της υπ’ αρ. 538/VII/2012 απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού).

Στην έννοια της συνδρομητικής τηλεόρασης έχει κριθεί ότι δύναται να υπάγονται και οι ραδιοτηλεοπτικές υπηρεσίες μέσω ευρυζωνικών δικτύων («IP-TV»), δεδομένου ότι το IP-TV συνιστά εναλλακτική τεχνική πλατφόρμα για την παροχή τηλεοπτικών υπηρεσιών (§ 61 της υπ’ αρ. 409/V/29-7-2008 απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού).

Ως υπηρεσία συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων, υπαγόμενη στο παραπάνω νομικό πλαίσιο, ορίζεται κάθε υπηρεσία που πληρεί τις ακόλουθες προϋποθέσεις :

  1. Συνιστά υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων.
  2. Τελεί υπό τη συντακτική ευθύνη παρόχου υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων.
  3. Κύριος σκοπός της είναι η παροχή προγραμμάτων για την ενημέρωση, την ψυχαγωγία ή την επιμόρφωση του ευρέος κοινού.
  4. Παρέχεται είτε γραμμικά, δηλαδή με τηλεοπτική μετάδοση, είτε και μη γραμμικά, δηλαδή κατά παραγγελία ή με οπτικοακουστική εμπορική ανακοίνωση.
  5. Είναι συνδρομητική.
  6. Παρέχεται μέσω του διαδικτύου.

Η παροχή συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων μπορεί να λαμβάνει χώρα είτε χωρίς συχνότητα [ενσυρμάτως] είτε με συχνότητα [ασυρμάτως], αλλά όχι από εκείνες που έχουν χορηγηθεί για την εκπομπή ραδιοτηλεοπτικού σήματος, εξαιρουμένων των ραδιοτηλεοπτικών υπηρεσιών που παρέχονται μέσω διαδικτύου (άρθρο 15 § 2 του Ν. 3592/2007).

Πάροχοι συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων μπορούν να είναι πάροχοι δικτύου ή/και πάροχοι υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, καθώς και πάροχοι περιεχομένου, οι οποίοι μπορεί να είναι ο ίδιος ή διαφορετικοί φορείς (άρθρο 15 § 1 του Ν. 3592/2007). Εντούτοις, στον ορισμό του παρόχου συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων δεν εμπίπτουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα που απλώς αναμεταδίδουν προγράμματα για τα οποία τη συντακτική ευθύνη φέρουν τρίτοι (σκέψη 26 της Οδηγίας).

Από το πεδίο εφαρμογής του νομικού πλαισίου για την ρύθμιση της τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων εξαιρούνται οι υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών (άρθρο 13 § 1 του Ν. 3592/2007). Ως υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών ορίζονται οι υπηρεσίες που παρέχονται συνήθως έναντι αμοιβής των οποίων η παροχή συνίσταται, εν όλω ή εν μέρει, στη μεταφορά σημάτων σε δίκτυα ηλεκτρονικών επικοινωνιών, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών τηλεπικοινωνιών και των υπηρεσιών μετάδοσης σε δίκτυα, που χρησιμοποιούνται για ραδιοτηλεοπτικές μεταδόσεις (άρθρο 2 § Α μθ του Ν. 4070/2012).

Ομοίως, από το πεδίο εφαρμογής του νομικού πλαισίου για την ρύθμιση της τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων εξαιρούνται οι υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας. Ως υπηρεσία της κοινωνίας της πληροφορίας ορίζεται οποιαδήποτε υπηρεσία συνήθως παρέχεται έναντι αμοιβής, με ηλεκτρονικά μέσα εξ αποστάσεως και κατόπιν προσωπικής επιλογής ενός αποδέκτη υπηρεσιών. Εξ αποστάσεως παρέχεται μία υπηρεσία χωρίς τα συμβαλλόμενα μέρη να είναι ταυτόχρονα παρόντα. Με ηλεκτρονικά μέσα παρέχεται μία υπηρεσία όταν παρέχεται στην αφετηρία της και γίνεται αποδεκτή στον προορισμό της μέσω εξοπλισμών ηλεκτρονικής επεξεργασίας (συμπεριλαμβανομένης της ψηφιακής συμπίεσης) ή αποθήκευσης δεδομένων και η οποία παρέχεται, διαβιβάζεται και λαμβάνεται εξ ολοκλήρου μέσω τηλεφωνικής γραμμής, ραδιοφωνικής μετάδοσης, οπτικής ίνας ή με άλλα ηλεκτρομαγνητικά μέσα. Κατόπιν συγκεκριμένης παραγγελίας ενός αποδέκτη υπηρεσιών παρέχεται μία υπηρεσία που παρέχεται με μετάδοση δεδομένων κατόπιν συγκεκριμένης παραγγελίας (άρθρα 1 § α και 2 § 2 ΠΔ 39/2001).

Τέτοιες περιπτώσεις, που κείνται εκτός της ρύθμισης της τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων γιατί συνιστούν υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας, είναι κατά κανόνα η υβριδική τηλεόραση αλλά και οι ψηφιακές πλατφόρμες φιλοξενίας οπτικοακουστικού υλικού παραγόμενου από τους χρήστες, όπως οι Youtube, Vimeo κτλ (άρθρο 15 § 2 του Ν. 3592/2007). Τέτοιες υπηρεσίες παρέχονται κατόπιν προσωπικής επιλογής του χρήστη, ενώ οι πάροχοι των υπηρεσιών αυτών δεν αναλαμβάνουν τη συντακτική ευθύνη για το οπτικοακουστικό περιεχόμενο, όντας πάροχοι φιλοξενίας περιεχομένου και απλοί μεσάζοντες της κοινωνίας της πληροφορίας (Also see European Commission, Green Paper, “Preparing for a Fully Converged Audiovisual World: Growth, Creation and Values”, COM (2013) 231 final, European Parliament, Directorate-General for Internal policies, “Over-the Top players”: Study for the IMCO Committee, 2015). Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης στον επίσημο ιστότοπό του αναφέρει σχετικώς ότι : «Επειδή για την παροχή ραδιοτηλεοπτικών υπηρεσιών μέσω ευρυζωνικών δικτύων απαιτείται έγκριση περιεχομένου από το ΕΣΡ, εξ αντιδιαστολής (και ελλείψει άλλης ρητής διατάξεως) συνάγεται ότι για τη μετάδοση προγράμματος ραδιοφωνικού ή τηλεοπτικού σταθμού μέσω διαδικτύου (web radio/tv) δεν απαιτείται άδεια ή έγκριση του ΕΣΡ» [υπερσύνδεσμος].

Αδειοδότηση Συνδρομητικής Τηλεόρασης Μέσω Ευρυζωνικών Δικτύων
Η αδειοδότηση υπηρεσίας συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων προβλέπεται στα άρθρα 1-3 του Ν. 2644/1998 και 15 του Ν. 3592/2007. Η σχέση μεταξύ των δύο αυτών νόμων και των διαφορετικών προβλέψεων, που συμπεριλαμβάνουν, δεν είναι σαφής. Ωστόσο, μπορεί βάσιμα να υποστηριχθεί ότι η αδειοδότηση υπηρεσίας συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων ρυθμίζεται κατ’ αρχήν από τον Ν. 3592/2007 ως μεταγενέστερο και lex specialis σε σχέση με τον Ν. 2644/1998. Ως αποτέλεσμα, οι διαδικασίες αδειοδότησης του Ν. 2644/1998 δεν τυγχάνουν εφαρμογής για υπηρεσίες συνδρομητικής τηλεόρασης, που παρέχονται μέσω ευρυζωνικών δικτύων.

Η παροχή συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων συνιστά τόσο παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών όσο και παροχή υπηρεσιών ραδιοτηλεοπτικού περιεχομένου (άρθρο 15 § 3 του Ν. 3592/2007). Συνεπώς, για την παροχή των παραπάνω υπηρεσιών απαιτείται τόσο γνωστοποίηση στην ΕΕΤΤ για την υπαγωγή στο καθεστώς γενικών αδειών του Ν. 4070/2012 περί ηλεκτρονικών επικοινωνιών όσο και έγκριση του περιεχομένου του ραδιοτηλεοπτικού προγράμματος από το ΕΣΡ.

Συγκεκριμένα, για την παροχή ραδιοτηλεοπτικών υπηρεσιών μέσω ευρυζωνικών δικτύων, για τη λειτουργία των οποίων δεν απαιτείται συχνότητα, απαιτείται έγκριση περιεχομένου από το Ε.Σ.Ρ., εφόσον δεν μεταδίδεται αδειοδοτημένο από το Ε.Σ.Ρ. πρόγραμμα. Η έγκριση του Ε.Σ.Ρ. αφορά στη μετάδοση ολοκληρωμένου ή μη προγράμματος, ενημερωτικού ή μη χαρακτήρα (άρθρα 1 § 1-3 του Ν. 2644/1998 και 15 § 5, 7 και 9 του Ν. 3592/2007).

Για την έγκριση του Ε.Σ.Ρ. απαιτείται η υποβολή αίτησης του ενδιαφερομένου, η αναλυτική παρουσίαση του προγράμματός του και υπεύθυνη δήλωση για την τήρηση της κείμενης ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας και των αντίστοιχων κανόνων δεοντολογίας της εθνικής ή της κοινοτικής έννομης τάξης, καθώς και του διεθνούς δικαίου (άρθρο 15 § 7 δ’ του Ν. 3592/2007).

Δεν απαιτείται αδειοδότηση από το ΕΣΡ για τηλεοπτικά προγράμματα, τα οποία εκπέμπονται ή αναμεταδίδονται στην Ελλάδα από παρόχους που υπόκεινται στην δικαιοδοσία άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (άρθρο 1 § 3 γ’ του Ν. 3592/2007).

Περαιτέρω, δεν απαιτείται αδειοδότηση από το ΕΣΡ για την απλή μετάδοση [διανομή] από τους παρόχους δικτύων ραδιοτηλεοπτικού προγράμματος. Υφίσταται όμως υποχρέωση του διανομέα για την πρότερη υποβολή στο Ε.Σ.Ρ. αντιγράφου της σύμβασης, που συνάπτει με επιχείρηση που έχει λάβει άδεια ή έγκριση τηλεοπτικού ή ραδιοφωνικού προγράμματος (άρθρα 4 του Ν. 2644/1998 και 15 § 12 του Ν. 3592/2007).

Επιπλέον, ο πάροχος υπηρεσιών διανομής σημάτων ευρυεκπομπής μέσω ευρυζωνικών δικτύων οφείλει να γνωστοποιεί στην ΕΕΤΤ την υπαγωγή του στο καθεστώς γενικών αδειών του Ν. 4070/2012 περί ηλεκτρονικών επικοινωνιών [κωδικός Β0803], με βάση το οποίο (άρθρο 15 § 4 του Ν. 3592/2007, § 3.11 Παραρτήματος Β Κανονισμού Γενικών Αδειών ΕΕΤΤ) :

  • Οφείλει να μεταφέρει περιεχόμενο μόνο εφόσον αυτό έχει λάβει έγκριση από το Ε.Σ.Ρ. ή έχει αδειοδοτηθεί από το Ε.Σ.Ρ.
  • Υποχρεούται να συνάπτει σύμβαση με την επιχείρηση, που έχει λάβει άδεια ή έγκριση τηλεοπτικού ή ραδιοφωνικού περιεχομένου, της οποίας θα μεταφέρει το περιεχόμενο.
    Ο πάροχος υπηρεσιών διανομής σημάτων ευρυεκπομπής, υποχρεούται πριν ξεκινήσει την μεταφορά του περιεχομένου να υποβάλλει στο Ε.Σ.Ρ. αντίγραφο της ανωτέρω σύμβασης.

Ρύθμιση Περιεχομένου στην Συνδρομητική Τηλεόραση Μέσω Ευρυζωνικών Δικτύων
Οι πάροχοι συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων οφείλουν να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα, ώστε οι παρεχόμενες από αυτούς υπηρεσίες να μην προκαλούν μίσος λόγω φυλής, φύλου, θρησκείας, πεποιθήσεων, εθνικότητας, αναπηρίας, ηλικίας και σεξουαλικού προσανατολισμού. Επίσης, οφείλουν να μην εκμεταλλεύονται τις δεισιδαιμονίες και προλήψεις των ανθρώπων (άρθρο 7 § 1 ΠΔ 109/2010).

Τα κάθε είδους προγράμματα, συμπεριλαμβανομένων και των οπτικοακουστικών εμπορικών ανακοινώσεων, που μεταδίδονται από παρόχους συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων, οφείλουν να σέβονται την προσωπικότητα, την τιμή, την υπόληψη, τον ιδιωτικό και οικογενειακό βίο, την επαγγελματική, κοινωνική, επιστημονική, καλλιτεχνική, πολιτική ή άλλη νόμιμη δραστηριότητα κάθε προσώπου, του οποίου η εικόνα εμφανίζεται στην οθόνη ή αναφέρεται το όνομα ή στοιχεία επαρκή για τον προσδιορισμό του (άρθρο 7 § 2 ΠΔ 109/2010).

Οι πάροχοι συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων υποχρεούνται να καταστήσουν σταδιακά προσβάσιμες τις υπηρεσίες τους στα άτομα με οπτική ή ακουστική αναπηρία (άρθρο 8 § 1 ΠΔ 109/2010).

Οι πάροχοι συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων, που χαρακτηρίζονται ως ενημερωτικά μέσα, οφείλουν να μεταδίδουν τουλάχιστον τέσσερις ώρες την εβδομάδα προγράμματα, ιδίως ενημερωτικά, ελαφρός ψυχαγωγίας (τηλεπαιχνίδια, θεάματα, εκδηλώσεις), ελληνικές σειρές σε συνέχειες, παιδικές εκπομπές, ντοκιμαντέρ, εκπομπές αθλητικού περιεχομένου και άλλα, εξαιρουμένων των δελτίων ειδήσεων (άρθρο 8 § 2 ΠΔ 109/2010).

Οι πάροχοι συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων, που χαρακτηρίζονται ως μη ενημερωτικά μέσα, υπόκεινται στην υποχρέωση μετάδοσης τηλεοπτικών προγραμμάτων με τρόπο που να εξασφαλίζει την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία, κατά ποσοστό τουλάχιστον 3% του εβδομαδιαίου προγραμματισμού μεταδόσεων τους (άρθρο 8 § 3 ΠΔ 109/2010).

Οι πάροχοι συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων κατά παραγγελία [on-demand] οφείλουν να μεταδίδουν περιεχόμενο με ταυτόχρονη αναγραφή υποτίτλων στην ελληνική γλώσσα σε ποσοστό τουλάχιστον 20% του καταλόγου τους. Εάν ο κατάλογος επιλογών (menu) που διαθέτουν περιλαμβάνει και δελτία ειδήσεων, εφαρμόζεται η διάταξη του εδαφίου ε της παραγράφου 13 του άρθρου 6 του ν. 3592/2007, όπως εκάστοτε ισχύει. Στην περίπτωση αυτή το δελτίο που μεταδίδεται στη νοηματική γλώσσα περιλαμβάνει τις σημαντικότερες ειδήσεις της ημέρας και καλύπτει διάρκεια τουλάχιστον δύο (2`) πρώτων λεπτών της ώρας (άρθρο 8 § 4 ΠΔ 109/2010).

Ρύθμιση Αποκλειστικής Μετάδοσης Εκδηλώσεων Μείζονος Σημασίας και Σύντομων Αποσπασμάτων Επικαιρότητας
Οι πάροχοι συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων δεν επιτρέπεται να μεταδίδουν κατ` αποκλειστικότητα εκδηλώσεις που θεωρούνται ότι έχουν μείζονα σημασία για την ελληνική κοινωνία ή για την κοινωνία άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, κατά τρόπον ώστε να παρεμποδίζεται η ευρεία πρόσβαση του ελληνικού κοινού ή του κοινού του άλλου κράτους μέλους αντίστοιχα, στην τηλεοπτική μετάδοση των εκδηλώσεων αυτών. Προς το σκοπό αυτό, το κοινό πρέπει να έχει, κατά περίπτωση, τη δυνατότητα να παρακολουθεί τις εκδηλώσεις αυτές και από τηλεοπτικούς οργανισμούς ελεύθερης λήψης μέσω ολικής ή μερικής απευθείας κάλυψης ή μέσω ολικής ή μερικής αναμετάδοσης (άρθρο 15 § 1 ΠΔ 109/2010).

Οι πάροχοι συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων, που ασκούν αποκλειστικά δικαιώματα μετάδοσης σε διοργανώσεις μεγάλου ενδιαφέροντος για το κοινό και σε επιμέρους εκδηλώσεις αυτών, οφείλουν να παρέχουν αδιακρίτως σε άλλους τηλεοπτικούς οργανισμούς που είναι εγκατεστημένοι στην Ελλάδα ή σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, το δικαίωμα χρήσης σύντομων αποσπασμάτων αποκλειστικά και μόνο για τους σκοπούς των προγραμμάτων γενικής ειδησεογραφίας, με δίκαιους, εύλογους και ίσους όρους. Οι εν λόγω όροι πρέπει να ανακοινώνονται εγκαίρως πριν από την πραγματοποίηση της εκδήλωσης, ώστε να παρέχεται επαρκής χρόνος για την άσκηση του δικαιώματος (άρθρο 16 § 1 ΠΔ 109/2010).

Η πρόσβαση σε διοργανώσεις μεγάλου ενδιαφέροντος για το κοινό πρέπει να ζητείται από τον τηλεοπτικό οργανισμό που είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα και έχει αποκτήσει αποκλειστικά δικαιώματα. Σε περίπτωση που δεν έχουν αποκτηθεί αποκλειστικά δικαιώματα για την Ελλάδα, το αίτημα υποβάλλεται στον τηλεοπτικό οργανισμό της αλλοδαπής που διαθέτει τα σχετικά ευρύτερα δικαιώματα (άρθρο 16 § 2 ΠΔ 109/2010). Οι τηλεοπτικοί οργανισμοί επιλέγουν ελεύθερα σύντομα αποσπάσματα από το σήμα του εκπέμποντος την διοργάνωση ή την εκάστοτε εκδήλωση της κάθε διοργάνωσης, τηλεοπτικού οργανισμού αναφέροντας τουλάχιστον την πηγή τους, εκτός εάν τούτο είναι αδύνατο για πρακτικούς λόγους (άρθρο 16 § 3 ΠΔ 109/2010). Τα σύντομα αποσπάσματα δεν μπορούν να υπερβαίνουν τα ενενήντα (90) δεύτερα λεπτά της ώρας για κάθε αυτοτελή εκδήλωση ή αυτοτελώς μεταδιδόμενο τμήμα της. Μπορούν να χρησιμοποιούνται για προγράμματα που καλύπτουν όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση από οποιονδήποτε τηλεοπτικό οργανισμό, ακόμα και από οργανισμούς με προγράμματα αποκλειστικά αθλητικού περιεχομένου (άρθρο 15 § 4 ΠΔ 109/2010). Εφόσον για τη μετάδοση των σύντομων αποσπασμάτων προβλέπεται αποζημίωση, αυτή δεν πρέπει να υπερβαίνει τα πρόσθετα έξοδα που προκύπτουν άμεσα από την παροχή της πρόσβασης (άρθρο 15 § 5 ΠΔ 109/2010). Τα αποσπάσματα αυτά μπορούν να χρησιμοποιούνται σε κατά παραγγελία υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων μόνο εάν το ίδιο ακριβώς πρόγραμμα προσφέρεται σε μαγνητοσκόπηση από τον ίδιο πάροχο υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων (άρθρο 15 § 6 ΠΔ 109/2010).

Ρύθμιση Διαφήμισης στην Συνδρομητική Τηλεόραση Μέσω Ευρυζωνικών Δικτύων
Οι οπτικοακουστικές εμπορικές ανακοινώσεις σε υπηρεσίες συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων οφείλουν (άρθρο 9 § 1 ΠΔ 109/2010) :

  1. να αναγνωρίζονται εύκολα ως τέτοιες. Απαγορεύονται οι συγκεκαλυμμένες οπτικοακουστικές εμπορικές ανακοινώσεις,
  2. να μη χρησιμοποιούν τεχνικές που απευθύνονται στο υποσυνείδητο,
  3. να μη θίγουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια,
  4. να μην εισάγουν ή προάγουν διακρίσεις λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, εθνικότητας, θρησκείας, πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή σεξουαλικού προσανατολισμού,
  5. να μην ενθαρρύνουν συμπεριφορές επιζήμιες για την υγεία ή την ασφάλεια,
  6. να μην ενθαρρύνουν συμπεριφορές καταφανώς επιβλαβείς για το περιβάλλον,
  7. να μην εκμεταλλεύονται τις δεισιδαιμονίες και τις προλήψεις των ανθρώπων.

Απαγορεύονται όλες οι μορφές οπτικοακουστικών εμπορικών ανακοινώσεων που αφορούν σε υπηρεσίες συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων (άρθρο 9 § 2 ΠΔ 109/2010) :

  • τσιγάρα και λοιπά προϊόντα καπνού,
  • φάρμακα και θεραπευτικές αγωγές που διατίθενται στην Ελλάδα μόνο με ιατρική συνταγή,
  • πυροβόλα όπλα. Κατ` εξαίρεση επιτρέπεται η διαφήμιση κυνηγετικών όπλων.

Οι οπτικοακουστικές εμπορικές ανακοινώσεις απαγορεύεται να θίγουν ηθικά ή σωματικά τους ανήλικους. Ειδικότερα, δεν επιτρέπεται: α) να τους παρακινούν ευθέως στην αγορά ή ενοικίαση προϊόντος ή υπηρεσίας εκμεταλλευόμενες την απειρία ή την ευπιστία τους, β) να τους ενθαρρύνουν ευθέως να πείσουν τους γονείς τους ή άλλους για την αγορά των διαφημιζόμενων προϊόντων ή υπηρεσιών, γ) να εκμεταλλεύονται την ιδιαίτερη εμπιστοσύνη των ανηλίκων στους γονείς, τους διδάσκοντες ή άλλα πρόσωπα, δ) να παρουσιάζουν αναίτια ανήλικους σε επικίνδυνες καταστάσεις, ε) να ενθαρρύνουν την υπερβολική κατανάλωση τροφίμων και ποτών που περιέχουν ιδίως συστατικά και ουσίες όπως τα λιπαρά, τα κορεσμένα λιπαρά, τα trans – λιπαρά οξέα, το αλάτι / νάτριο και τα σάκχαρα (άρθρο 9 § 3 ΠΔ 109/2010).

Οι οπτικοακουστικές εμπορικές ανακοινώσεις για αλκοολούχα ποτά απαγορεύεται να απευθύνονται ειδικά σε ανηλίκους και να ενθαρρύνουν την υπέρμετρη κατανάλωση των ποτών αυτών. Απαγορεύεται απολύτως η μετάδοση οπτικοακουστικών εμπορικών ανακοινώσεων για αλκοολούχα ποτά σε παιδικά προγράμματα ή κατά τη διάρκεια της παιδικής ζώνης (άρθρο 9 § 4 ΠΔ 109/2010).

Η τοποθέτηση προϊόντος απαγορεύεται. Κατ` εξαίρεση, επιτρέπεται σε κινηματογραφικά ή τηλεοπτικά έργα και σειρές που δημιουργήθηκαν για να διανεμηθούν από υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων, καθώς και σε αθλητικά και σε ελαφριάς ψυχαγωγίας προγράμματα, αποκλειστικά και μόνο εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις (άρθρο 12 § 1 και 2 ΠΔ 109/2010) :

  • το περιεχόμενο τους και, όσον αφορά στις τηλεοπτικές μεταδόσεις, ο προγραμματισμός τους να μην επηρεάζεται κατά τρόπο που να θίγει την ευθύνη και τη συντακτική ανεξαρτησία του παρόχου υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων,
  • να μην εμπεριέχεται ευθεία προτροπή σε αγορά ή μίσθωση προϊόντων ή υπηρεσιών, ιδίως μέσω ειδικών διαφημιστικών αναφορών σε αυτά τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες,
  • να μην δίδεται υπερβολική προβολή σε αυτά τα προϊόντα.

Επίσης επιτρέπεται η τοποθέτηση προϊόντος σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει πληρωμή, αλλά μόνο δωρεάν παροχή προϊόντων ή υπηρεσιών, όπως διευκολύνσεις στην παραγωγή ή βραβεία που προσφέρονται με σκοπό να περιληφθούν σε πρόγραμμα (άρθρο 12 § 3 ΠΔ 109/2010).

Απαγορεύεται η τοποθέτηση προϊόντος σε προγράμματα που απευθύνονται σε ανηλίκους (άρθρο 12 § 4 ΠΔ 109/2010). Απαγορεύεται επιπλέον απολύτως η τοποθέτηση: α) προϊόντων καπνού ή τσιγάρων ή προϊόντων από επιχειρήσεις των οποίων κύρια δραστηριότητα είναι η παρασκευή ή πώληση τσιγάρων και λοιπών προϊόντων καπνού, β) ειδικών φαρμακευτικών προϊόντων ή θεραπευτικών αγωγών που διατίθενται στην Ελλάδα μόνο με ιατρική συνταγή, γ) σε κάθε άλλη περίπτωση που απαγορεύεται η τηλεοπτική διαφήμιση (άρθρο 12 § 6 ΠΔ 109/2010).

Οι πάροχοι υπηρεσιών συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων οφείλουν να ενημερώνουν τους θεατές ευκρινώς για την ύπαρξη τοποθέτησης προϊόντος. Προγράμματα τα οποία περιλαμβάνουν τοποθέτηση προϊόντος πρέπει να επισημαίνονται καταλλήλως κατά την έναρξη, το τέλος, καθώς και μετά από κάθε διακοπή του προγράμματος για την αποφυγή οποιασδήποτε σύγχυσης εκ μέρους των θεατών. Από την υποχρέωση αυτή, εξαιρούνται προγράμματα που δεν αποτελούν παραγωγή ούτε ανάθεση του ίδιου του παρόχου ή επιχείρησης συνδεόμενης με τον πάροχο, υπό την προϋπόθεση ότι ο πάροχος δεν ωφελείται από την τοποθέτηση (άρθρο 12 § 5 ΠΔ 109/2010).

Η τηλεοπτική διαφήμιση και η τηλεπώληση πρέπει να είναι εύκολα αναγνωρίσιμες και σαφώς διακριτές από το συντακτικό περιεχόμενο του προγράμματος μέσω οπτικών ή / και ακουστικών ή / και χωρικών μέσων, με την επιφύλαξη της χρήσης νέων διαφημιστικών τεχνικών. Τα μεμονωμένα διαφημιστικά μηνύματα και τα μηνύματα τηλεπώλησης πρέπει να μεταδίδονται μόνο κατ` εξαίρεση. Η διάταξη αυτή δεν καταλαμβάνει τις μεταδόσεις αθλητικών εκδηλώσεων (άρθρο 20 ΠΔ 109/2010).

Τα διαφημιστικά μηνύματα ή τα μηνύματα τηλεπώλησης που παρεμβάλλονται κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων, δεν πρέπει να θίγουν την ακεραιότητα τους, λαμβανομένων υπ` όψιν της νοηματικής ροής, των φυσικών παύσεων, της διάρκειας και της φύσης του προγράμματος, καθώς και των δικαιωμάτων των δικαιούχων. Σε κάθε περίπτωση, το επίπεδο ήχου τους δεν πρέπει να υπερβαίνει το μέσο επίπεδο ήχου του αμέσως προηγούμενου προγράμματος. Η μετάδοση τηλεοπτικών ταινιών (εκτός των σειρών αυτοτελών επεισοδίων, των τηλεοπτικών σειρών σε συνέχειες και των ντοκυμαντέρ), κινηματογραφικών έργων και ειδησεογραφικών προγραμμάτων είναι δυνατό να διακόπτεται για διαφημιστικά μηνύματα ή / και μηνύματα τηλεπώλησης μία φορά για κάθε προγραμματισμένη χρονική περίοδο τριάντα (30) πρώτων λεπτών της ώρας. Το ίδιο ισχύει για τη μετάδοση παιδικών προγραμμάτων, εφόσον η προγραμματισμένη διάρκεια του προγράμματος υπερβαίνει τα τριάντα (30) πρώτα λεπτά της ώρας. Απαγορεύεται η παρεμβολή διαφημιστικών μηνυμάτων ή μηνυμάτων τηλεπώλησης κατά τη διάρκεια θρησκευτικών τελετών. Απαγορεύεται η μετάδοση τηλεοπτικών διαφημίσεων και αγγελιών που προωθούν άμεσα ή έμμεσα υπηρεσίες σεξουαλικού χαρακτήρα, πολυμεσικής πληροφόρησης ή άλλες, μεταξύ των ωρών 06.00 και 01.00. Η μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων, καθώς και μηνυμάτων τηλεπώλησης, για υπηρεσίες αστρολογίας ή/και μελλοντολογικών προβλέψεων, επιτρέπεται μόνο μεταξύ των ωρών 21.00 και 07.00. Δεν επιτρέπεται η τηλεπώληση τέτοιων υπηρεσιών μέσω χρονοθυρίδων του άρθρου 24 παράγραφος 1 του παρόντος (άρθρο 21 ΠΔ 109/2010).

Η τηλεοπτική διαφήμιση και η τηλεπώληση αλκοολούχων ποτών πρέπει να τηρεί τα ακόλουθα κριτήρια: α) να μην απευθύνεται ειδικά στους ανήλικους ούτε, ιδίως, να εμφανίζει ανήλικους να καταναλώνουν τέτοια ποτά, β) να μη συσχετίζει την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών με βελτιωμένες σωματικές επιδόσεις ή την οδήγηση οχημάτων, γ) να μην προκαλεί την εντύπωση ότι η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών ευνοεί την κοινωνική ή τη σεξουαλική επιτυχία, δ) να μην αφήνει να υπονοηθεί ότι τα αλκοολούχα ποτά έχουν θεραπευτικές ιδιότητες ή ότι επιδρούν ως διεγερτικά, ηρεμιστικά ή καταπραϋντικά, ε) να μην ενθαρρύνει την άμετρη κατανάλωση αλκοολούχων ποτών και να μη δίνει αρνητική εικόνα της αποχής από την κατανάλωση τους ή της μετρημένης κατανάλωσης τους, στ) να μην τονίζει ως θετική ιδιότητα των ποτών την υψηλή περιεκτικότητα τους σε οινόπνευμα (άρθρο 22 ΠΔ 109/2010).

Η αναλογία του χρόνου μετάδοσης διαφημιστικών μηνυμάτων και μηνυμάτων τηλεπώλησης μέσα σε κάθε δεδομένη ωρολογιακή ώρα δεν πρέπει να υπερβαίνει το 20%. Ο τηλεοπτικός οργανισμός δεν μπορεί να αρνηθεί τη μετάδοση με ίσους όρους διαφημιστικών μηνυμάτων που αφορούν σε ομοειδή προϊόντα ή υπηρεσίες, εκτός εάν το περιεχόμενο των μηνυμάτων αυτών αντιβαίνει στις διατάξεις του προηγούμενου άρθρου. Ανακοινώσεις που γίνονται από πάροχο για τα δικά του προγράμματα και για δευτερεύοντα προϊόντα που παράγονται απευθείας από τα προγράμματα αυτά, κοινωνικά μηνύματα, ανακοινώσεις χορηγίας και τοποθέτησης προϊόντος δεν προσμετρώνται στον ως άνω διαφημιστικό χρόνο (άρθρο 23 ΠΔ 109/2010).

Η μετάδοση τηλεπωλήσεων από τους τηλεοπτικούς οργανισμούς υπάγεται στους εξής χρονικούς περιορισμούς: Επιτρέπεται η μετάδοση χρονοθυρίδων τηλεπώλησης με ελάχιστη αδιάλειπτη διάρκεια δεκαπέντε (15) πρώτα λεπτά της ώρας. Οι χρονοθυρίδες τηλεπώλησης πρέπει να διακρίνονται σαφώς από τα υπόλοιπα μέρη του προγράμματος με οπτικά και ακουστικά μέσα. Στην αρχή και στο τέλος της μετάδοσης των χρονοθυρίδων τηλεπώλησης μεταδίδεται ειδικό οπτικοακουστικό σήμα με σκοπό την πληροφόρηση του κοινού για το είδος του τηλεοπτικού προγράμματος. Το οπτικοακουστικό σήμα είναι το ίδιο για όλες τις χρονοθυρίδες. Οι άμεσες προσφορές προς το κοινό, που μεταδίδονται κατά τη διάρκεια μιας χρονοθυρίδας τηλεπώλησης, μπορούν να αφορούν ένα ή περισσότερα προϊόντα ή υπηρεσίες. Η τηλεπώληση δεν πρέπει να παρακινεί τους ανηλίκους να συνάπτουν συμβάσεις πώλησης ή μίσθωσης αγαθών και υπηρεσιών. Απαγορεύεται η τηλεπώληση φαρμάκων, για τα οποία απαιτείται άδεια εμπορίας καθώς και η τηλεπώληση θεραπευτικών αγωγών (άρθρο 24 ΠΔ 109/2010).

Ρυθμίσεις για την Προστασία της Ανηλικότητας στην Συνδρομητική Τηλεόραση Μέσω Ευρυζωνικών Δικτύων
Οι κατά παραγγελία υπηρεσίες συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων παρέχονται μόνο κατά τρόπο που να διασφαλίζει ότι οι ανήλικοι κατά κανόνα δεν βλέπουν ή δεν ακούν υπηρεσίες που ενδέχεται να βλάψουν σοβαρά τη φυσική, πνευματική ή ηθική ανάπτυξη τους. Ενδεδειγμένα μέτρα για την προστασία των ανηλίκων συνιστούν, ιδίως, η σήμανση των προγραμμάτων, η χρήση κωδικών προσωπικών αριθμών αναγνώρισης (κωδικών PIN) και η χρήση εύχρηστου συστήματος φιλτραρίσματος (άρθρο 13 του ΠΔ 109/2010).

Απαγορεύεται στους παρόχους η μετάδοση διαφημίσεων παιδικών παιχνιδιών από ώρα 07:00 μέχρι και ώρα 22:00 κάθε ημέρας (άρθρο 9 § 6 του Ν. 2251/1994).

Απαγορεύεται απολύτως η δραματοποίηση ή / και η δραματοποιημένη αναπαράσταση των γεγονότων, κατά τη μετάδοση των δελτίων ειδήσεων ή άλλων ενημερωτικών προγραμμάτων. Η παρουσίαση ή η συμμετοχή ανηλίκων μαρτύρων ή θυμάτων εγκληματικών ενεργειών ή δυστυχημάτων, καθώς και ανηλίκων που βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση, σε ειδησεογραφικά και άλλα ενημερωτικά προγράμματα, απαγορεύεται. Η παρουσίαση αυτή επιτρέπεται κατ` εξαίρεση, εφόσον είναι αναγκαία για την ενημέρωση του κοινού και δεν προκαλεί βλάβη στην προσωπικότητα του ανηλίκου και μόνον ύστερα από γραπτή άδεια αυτού που ασκεί τη γονική μέριμνα ή την επιμέλεια. Η παρουσίαση ανηλίκου δράστη εγκληματικών ενεργειών ή υπαιτίου δυστυχήματος απαγορεύεται απολύτως (άρθρο 26 § 1 και 2 ΠΔ 109/2010). Η συμμετοχή ανηλίκων σε ψυχαγωγικά και επιμορφωτικά τηλεοπτικά προγράμματα επιτρέπεται μόνο εάν γίνεται με τη συναίνεση των γονέων ή εκείνων που ασκούν την επιμέλεια και εφόσον δεν επιδρά αρνητικά στη σωματική, πνευματική ή ηθική ανάπτυξη τους (άρθρο 26 § 3 ΠΔ 109/2010).

Ολα τα τηλεοπτικά προγράμματα (εκτός των διαφημιστικών μηνυμάτων και των μηνυμάτων τηλεπώλησης) κατατάσσονται σε κατηγορίες ανάλογα με το βαθμό της δυσμενούς επίδρασης που μπορεί να έχει το περιεχόμενο τους στην προσωπικότητα και στην εν γένει ηθική και πνευματική ανάπτυξη των ανηλίκων. Σε κάθε κατηγορία αντιστοιχεί ένα ειδικό σύμβολο ή ηχητικό σήμα, το οποίο μεταδίδεται επί της οθόνης σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος ή σε καθορισμένο τμήμα αυτής. Επίσης, το σύμβολο αναγράφεται υποχρεωτικά δίπλα στον τίτλο των τηλεοπτικών προγραμμάτων σε κάθε δημοσίευση ή καταχώριση των προγραμμάτων αυτών στον Τύπο και μεταδίδεται σε όλη τη διάρκεια των αντίστοιχων ενημερωτικών μηνυμάτων αυτοπροβολής του τηλεοπτικού οργανισμού (τρέιλερ). Τα ενημερωτικά μηνύματα αυτοπροβολής του τηλεοπτικού οργανισμού (τρέιλερ) απαγορεύεται να μεταδίδονται στις ζώνες εκείνες, στις οποίες απαγορεύεται να μεταδίδονται τα προγράμματα, στα οποία αναφέρονται (άρθρο 26 § 5 ΠΔ 109/2010). Σε περίπτωση επανάληψης αυτούσιου ορισμένου προγράμματος, αυτό σημαίνεται υποχρεωτικά με το αρχικό του σύμβολο (άρθρο 26 § 6 ΠΔ 109/2010).

Με την 6138/Ε/17.3.2000 απόφαση του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (ΦΕΚ 345/Β/2000), ορίζεται ότι «Όλα τα τηλεοπτικά προγράμματα, εκτός των προγραμμάτων τηλεοπτικής διαφήμισης και τηλεπώλησης όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 1 του π.δ. 100/2000 …, κατατάσσονται σε πέντε (5) κατηγορίες, ανάλογα με το βαθμό της δυσμενούς επίδρασης που μπορεί να έχει το περιεχόμενό τους στην προσωπικότητα και στην εν γένει σωματική, ηθική, πνευματική και διανοητική ανάπτυξη των ανηλίκων» (άρθρο 1 της ΥΑ). Στο άρθρο 2 παρ.1 της ως άνω υπουργικής απόφασης προβλέπεται ότι η κατάταξη των προγραμμάτων στις πέντε κατηγορίες γίνεται από εσωτερική επιτροπή που συγκροτείται σε κάθε τηλεοπτικό φορέα. Περαιτέρω, στο άρθρο 3 της απόφασης ορίζεται ότι «Σε κάθε κατηγορία κατάταξης των τηλεοπτικών προγραμμάτων αντιστοιχεί το καθοριζόμενο με την παρούσα απόφαση οπτικό σύμβολο. Το κάθε σύμβολο μεταδίδεται σε εμφανές σημείο της οθόνης και σε μέγεθος και ένταση που καθιστά δυνατό τον εντοπισμό του από το μέσο τηλεθεατή …». Σύμφωνα δε με τους πίνακες που παρατίθενται στο άρθρο αυτό, η ώρα μετάδοσης των προγραμμάτων με τη σήμανση «κατάλληλο – επιθυμητή η γονική συναίνεση» ανήκει στην ευχέρεια του τηλεοπτικού φορέα, με μόνο περιορισμό να μην μεταδίδονται αυτά σε ζώνη παιδικού προγράμματος καθώς και 30 λεπτά πριν και μετά τη ζώνη αυτή, ενώ τα προγράμματα με τη σήμανση «κατάλληλο για ανηλίκους άνω των 15 ετών» προβάλλονται μετά τις 22.30 έως τις 6.00 (Παρασκευή, Σάββατο και την προηγουμένη αργιών, μετά τις 23.00).

Φορολογία Υπηρεσιών Συνδρομητικής Τηλεόρασης Μέσω Ευρυζωνικών Δικτύων
Εκτός των λοιπών φόρων, που προβλέπονται στην Ελληνική νομοθεσία, η παροχή συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων υπόκειται σε :

  • Τέλος συνδρομητικής τηλεόρασης (άρθρο 54 Ν. 4389/2016, ΦΕΚ 94/Α/27-05-2016).
  • Φόρος υπέρ τυφλών (άρθρο 7 § 3 του Ν. 1866/1989, ΦΕΚ 222/Α/1989).
  • Τέλος κινηματογράφου (άρθρο 8 του Ν. 3905/2010, ΦΕΚ 219/Α/23-12-2010).

Αναφορικά με το τέλος συνδρομητικής τηλεόρασης προβλέπεται ότι επιβάλλεται αναλογικό τέλος υπέρ του Δημοσίου, με την ονομασία «τέλος στη συνδρομητική τηλεόραση», το οποίο βαρύνει τους συνδρομητές των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών συνδρομητικής τηλεόρασης. Το τέλος αυτό επιβάλλεται επί κάθε μηνιαίου λογαριασμού κάθε σύνδεσης σε συνδρομητική τηλεόραση και υπολογίζεται ως ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) επί του συνολικού μηνιαίου λογαριασμού, περιλαμβανομένου και του πάγιου τέλους που εισπράττεται υπέρ της επιχείρησης, προ του φόρου προστιθέμενης αξίας. Εάν ο λογαριασμός εκδίδεται για περισσότερους μήνες επιβάλλονται τόσα τέλη όσοι και οι μήνες. Στην περίπτωση αυτή, για την εξεύρεση του τέλους, ο λογαριασμός επιμερίζεται σε ίσα μέρη, ανάλογα των μηνών για τους οποίους εκδίδεται, εφόσον από αυτόν δεν προκύπτει διαφορετικός επιμερισμός. Το τέλος εισπράττεται από τις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών συνδρομητικής τηλεόρασης και αποδίδεται στη Φορολογική Διοίκηση με μηνιαίες δηλώσεις που υποβάλλονται μέχρι το τέλος του μεθεπόμενου μήνα από την έκδοση κάθε λογαριασμού, ανεξάρτητα από τον χρόνο εξόφλησης του λογαριασμού (άρθρο 54 § 1 Ν. 4389/2016).

Αναφορικά με τον φόρο υπέρ τυφλών προβλέπεται ότι στο Κέντρο Εκπαιδεύσεως και Αποκαταστάσεως Τυφλών (Ν.Π.Δ.Δ.) και στον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Τυφλών (Ν.Π.Ι.Δ.) ανατίθεται η δημιουργία υποδομής σε πανελλαδική βάση, στο μέν Κ.Ε.Α.Τ. για την κάλυψη των αναγκών εκπαιδεύσεως και πληροφορήσεως των τυφλών μαθητών και φοιτητών, στον δε Π.Σ.Τ. η δημιουργία εθνικού δικτύου υπηρεσιών και μέσων παροχής πληροφορήσεως εγκυκλοπαιδικής μορφώσεως στους Έλληνες τυφλούς. Για την υλοποίηση αυτού του προγράμματος παραχωρείται στους προαναφερόμενους φορείς ετησίως ισόποσα 0.3% των ετήσιων ακαθάριστων εσόδων της ιδιωτικής τηλεοράσεως (άρθρο 7 § 3 του Ν. 1866/1989). Ο παραπάνω φόρος εφαρμόζεται αναλόγως και στους παρόχους συνδρομητικής τηλεόρασης, των προβλεπόμενων ποσοστών μειωμένων κατά το ήμισυ (άρθρο 9 § 10 του Ν. 2644/1998, ΦΕΚ 112/Α/1998).

Αναφορικά με το τέλος κινηματογράφου προβλέπεται ότι οι πάροχοι συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων υποχρεούνται να διαθέτουν κάθε χρόνο το 1,5% των ετησίων διαφημιστικών εσόδων τους για την παραγωγή κινηματογραφικών έργων (άρθρο 8 § 4 του Ν. 3905/2010). Μέχρι και το μισό του ποσού αυτού μπορεί να διατίθεται στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου ως διαφημιστικός χρόνος για την τηλεοπτική διαφήμιση και προώθηση κινηματογραφικών έργων (άρθρο 8 § 5 του Ν. 3905/2010). Στα πλαίσια αυτά υποχρεούνται για κάθε οικονομική χρήση να εγγράφουν σε ειδικό αφορολόγητο αποθεματικό στον ετήσιο ισολογισμό τους το ποσό που οφείλουν να επενδύσουν για την παραγωγή κινηματογραφικών έργων (Επένδυση Κινηματογραφικής Παραγωγής). Επιπρόσθετα, οφείλουν να έχουν διαθέσει το σύνολο της Επένδυσης Κινηματογραφικής Παραγωγής μέσα στα δύο αμέσως επόμενα έτη από την ημερομηνία δημοσίευσης του ισολογισμού τους (άρθρο 8 § 7 του Ν. 3905/2010).

Οι πάροχοι, εφόσον έχουν διαθέσει την Επένδυση Κινηματογραφικής Παραγωγής, υποβάλλουν στη Διεύθυνση Κινηματογράφου και Οπτικοακουστικών Μέσων του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού (ΔΙΚΟΜ) Αίτηση Πιστοποίησης Επένδυσης Κινηματογραφικής Παραγωγής, μέσα σε ένα μήνα από την παρέλευση της παραπάνω προθεσμίας (άρθρο 8 § 8 του Ν. 3905/2010). Αν έχουν παραγάγει: (α) οπτικοακουστικό έργο μυθοπλασίας διάρκειας μικρότερης από εξήντα λεπτά ή/και (β) οπτικοακουστικό έργο τεκμηρίωσης ή/και (γ) οπτικακουστικό έργο κινούμενων σχεδίων, το οποίο έχει συμμετάσχει σε διεθνές φεστιβάλ, το κόστος της παραγωγής του εν λόγω οπτικοακουστικού έργου μπορεί να συμπεριληφθεί από την υπόχρεη εταιρία στην Επένδυση Κινηματογραφικής Παραγωγής (άρθρο 8 § 9 του Ν. 3905/2010).

Μετά την υποβολή της Αίτησης Πιστοποίησης Επένδυσης Κινηματογραφικής Παραγωγής, η ΔΙ.Κ.Ο.Μ., εφόσον ο πάροχος έχει συμμορφωθεί πλήρως με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, υποχρεούται το αργότερο εντός μηνός να εκδώσει Πιστοποιητικό Επένδυσης Κινηματογραφικής Παραγωγής. Πάροχος που έχει θέσει στη διάθεση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου διαφημιστικό χρόνο εκπληρώνει τη σχετική του υποχρέωση ακόμα και εάν το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου δεν χρησιμοποιήσει τον αντίστοιχο διαφημιστικό χρόνο (άρθρο 8 § 10 του Ν. 3905/2010). Αν υπόχρεη εταιρία παρέλειψε να υποβάλει στη ΔΙ.Κ.Ο.Μ., μέσα στην παραπάνω προθεσμία, την Αίτηση Πιστοποίησης Επένδυσης Κινηματογραφικής Παραγωγής, η ΔΙ.Κ.Ο.Μ., με έγγραφη πρόσκληση της, την καλεί να το πράξει μέσα σε δεκαπέντε εργάσιμες ημέρες (άρθρο 8 § 11 του Ν. 3905/2010)

Αν (α) πάροχος δεν υποβάλει Αίτηση Πιστοποίησης Επένδυσης Κινηματογραφικής Παραγωγής ή (β) δεν συντρέχουν στο σύνολο τους οι προϋποθέσεις έκδοσης Πιστοποιητικού Επένδυσης Κινηματογραφικής Παραγωγής, η ΔΙ.Κ.Ο.Μ. με απόφαση της επιβάλλει στον πάροχο πρόστιμο, το ύψος του οποίου ισούται με το συνολικό ποσό της Επένδυσης Κινηματογραφικής Παραγωγής και το οποίο βεβαιώνεται από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. ως δημόσιο έσοδο και περιέρχεται στο Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού αποδίδει το εν λόγω ποσό στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (άρθρο 8 § 12 του Ν. 3905/2010). Αν από την Αίτηση Πιστοποίησης Επένδυσης Κινηματογραφικής Παραγωγής προκύπτει ότι η υπόχρεη εταιρία έχει διαθέσει μέρος του ποσού της Επένδυσης Κινηματογραφικής Παραγωγής, η ΔΙ.Κ.Ο.Μ. επιβάλλει στον πάροχο πρόστιμο, το ύψος του οποίου ισούται με το ποσό της Επένδυσης Κινηματογραφικής Παραγωγής που δεν έχει επενδυθεί και το οποίο βεβαιώνεται από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. ως δημόσιο έσοδο και περιέρχεται στο Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού αποδίδει το εν λόγω ποσό στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (άρθρο 8 § 13 του Ν. 3905/2010).

Διοικητικές Κυρώσεις
Σε περίπτωση παραβίασης της κείμενης νομοθεσίας, που διέπει την παροχή υπηρεσιών συνδρομητικής τηλεόρασης μέσω ευρυζωνικών δικτύων, το Ε.Σ.Ρ. αποφασίζει, αυτεπαγγέλτως ή μετά από ερώτημα του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης ή καταγγελία μία ή περισσότερες από τις παρακάτω κυρώσεις (άρθρο 12 § 1 του Ν. 2644/1998) :

  • σύσταση για συμμόρφωση σε συγκεκριμένη διάταξη της νομοθεσίας με προειδοποίηση επιβολής λοιπών κυρώσεων,
  • πρόστιμο από δέκα εκατομμύρια έως ένα δισεκατομμύριο (10.000.000 έως 1.000.000.000) δραχμές,
  • προσωρινή αναστολή μέχρι τρεις (3) μήνες ή οριστική διακοπή της μετάδοσης συγκεκριμένης εκπομπής που μεταδίδεται από την κάτοχο της άδειας,
  • προσωρινή αναστολή μέχρι τρεις (3) μήνες της λειτουργίας της σύμβασης την οποία έχει συνάψει κάτοχος της άδειας με ορισμένο διαχειριστή ή προμηθευτή προγράμματος ή οριστική λύση της σύμβασης αυτής.
  • προσωρινή αναστολή της ισχύος ή ανάκληση της άδειας. Η επιβολή της κυρώσεως αυτής έχει ως αυτοδίκαιη συνέπεια την ισόχρονη αναστολή της λειτουργίας της σύμβασης παραχώρησης ή την οριστική λύση της σύμβασης αυτής και
  • κυρώσεις ηθικού περιεχομένου (όπως υποχρεωτική μετάδοση ανακοίνωσης σχετικά με τις λοιπές επιβαλλόμενες κυρώσεις).

Το Ε.Σ.Ρ. διαβιβάζει αμελλητί την απόφασή του στον Υπουργό Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, ο οποίος ασκεί έλεγχο νομιμότητας και εκδίδει την πράξη επιβολής.

Περισσότερα
Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης – ΕΣΡ.
Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων – ΕΕΤΤ.
Οδηγία 2010/13/ΕΕ για τον συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παροχή υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων (οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων) (ΕΕ L 95 της 15.4.2010).
ΠΔ 109/2010 (ΦΕΚ 109/A/05-11-2010) – Εναρμόνιση της ελληνικής ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας στις διατάξεις της Οδηγίας 2010/13/ΕΕ.