Εκτός από την ανθρώπινη επικοινωνία η χρήση υπηρεσιών σταθερής ή κινητής τηλεφωνίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την διενέργεια ποινικών αδικημάτων, όπως για τη διατύπωση απειλών, την εξύβριση, την προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας ή τον εκβιασμό, καθώς και να δημιουργήσει σοβαρή ενόχληση ή ανησυχία.
Πολλοί από εμάς έχουμε ενδεχόμενα πέσει θύματα κακόβουλων ή ενοχλητικών κλήσεων από άγνωστα σε εμάς πρόσωπα, τα οποία, κάνοντας χρήση της τεχνικής δυνατότητας για την απόκρυψη του τηλεφωνικού τους αριθμού, δύνανται να καλούν ανώνυμα και να μας προκαλούν σοβαρή ενόχληση, ανησυχία ή αναστάτωση. Για τον εντοπισμό δραστών τέτοιων κακόβουλων κλήσεων η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) έχει εκδώσει την υπ’ αρ. 2322/2006 Πράξη, με την οποία υποχρεώνει τους παρόχους τηλεφωνικών υπηρεσιών να παρέχουν στους ενδιαφερόμενους πολίτες και στις αρμόδιες αρχές τα στοιχεία ταυτότητάς των δραστών αυτών δίχως να ακολουθείται η διαδικασία άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών, ώστε να καθίσταται ευχερής η ποινική δίωξη των τελευταίων.
Ορισμοί
Ως κακόβουλη νοείται η τηλεφωνική κλήση που ενέχει ιδίως απειλή βίας ή άλλης παράνομης πράξης ή παράλειψης, εξύβριση, προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας ή εκβιασμό, ενώ ως ενοχλητική αυτή που, χωρίς να είναι κακόβουλη, διαταράσσει την οικιακή ειρήνη και προκαλεί ανησυχία, όπως για παράδειγμα οι σιωπηλές και επαναλαμβανόμενες κλήσεις (άρθρο 2 Πράξης ΑΔΑΕ).
Το Νομικό Πλαίσιο
Ρητά στον νόμο προβλέπεται ότι οι πάροχοι υπηρεσιών τηλεφωνίας της χώρας υποχρεούνται να διαθέτουν μέσα εξουδετέρωσης της δυνατότητας μη αναγραφής της καλούσας γραμμής για τον εντοπισμό κακόβουλων ή ενοχλητικών κλήσεων για περιορισμένο χρονικό διάστημα, μετά από αίτηση του συνδρομητή. Τα δεδομένα που περιέχουν την αναγνώριση της ταυτότητας του καλούντος συνδρομητή ή χρήστη αποθηκεύονται και είναι διαθέσιμα μόνο έναντι του συνδρομητή ή χρήστη που ζητεί τον εντοπισμό και κατόπιν διαγράφονται (άρθρο 8 Ν. 3471/2006).
Ειδικότερα, κάθε συνδρομητής σταθερής ή κινητής τηλεφωνίας έχει το δικαίωμα να καταθέσει αίτηση για τον εντοπισμό κακόβουλων ή ενοχλητικών κλήσεων στον πάροχό του (άρθρο 4 Πράξης ΑΔΑΕ). Ο πάροχος προβαίνει στην εξουδετέρωση της δυνατότητας μη αναγραφής της καλούσας γραμμής για το χρονικό διάστημα που έχει ζητήσει ο συνδρομητής, και το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει σε διάρκεια τις δεκαπέντε (15) ημέρες από την έναρξη της εξουδετέρωσης. Το διάστημα αυτό άρχεται δύο (2) εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία παραλαβής της αίτησης (άρθρο 5 παρ. 1 Πράξης ΑΔΑΕ).
Ο Υπόχρεος Πάροχος διαθέτει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση τα δεδομένα που περιέχουν την αναγνώριση της ταυτότητας των καλούντων συνδρομητών ή χρηστών, για το προσδιορισμένο στην αίτηση χρονικό διάστημα, στο συνδρομητή που υπέβαλε την αντίστοιχη αίτηση (άρθρο 5 παρ. 2 Πράξης ΑΔΑΕ). Τα δεδομένα αυτά περιορίζονται σε αναφορά των εισερχομένων κλήσεων προς τη γραμμή του συνδρομητή που ζητά τον εντοπισμό κακόβουλων ή ενοχλητικών κλήσεων, και συγκεκριμένα στα ακόλουθα :
α) καλών αριθμός τηλεφώνου,
β) ημερομηνία,
γ) ώρα και,
δ) διάρκεια της κλήσης.
Ειδικώς στις περιπτώσεις κακόβουλων κλήσεων εφόσον διενεργείται κατόπιν σχετικής εγκλήσεως τακτική ανάκριση ή προανάκριση ή προκαταρκτική εξέταση, ο αρμόδιος κατά περίπτωση τακτικός ανακριτής ή εισαγγελέας δύναται να ζητήσει με ειδική παραγγελία προς τους παρόχους σταθερής ή κινητής τηλεφωνίας, και εκείνοι υποχρεούνται να παρέχουν, για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τον ένα μήνα, την παροχή στοιχείων ταυτότητας του κακοβούλως καλούντος συνδρομητή ή χρήστη, εφόσον, μετά τήρηση των αρχών της αναλογικότητας, κρίνει, ότι, βάσει των στοιχειών που μέχρι τη στιγμή εκείνη διαθέτει, είναι δυνατόν να υποτεθεί ευλόγως ότι μόνο με αυτό το μέσο θα καταστεί δυνατή η βεβαίωση του εγκλήματος και η αποκάλυψη του δράστη (Τροποποιητική Πράξη ΑΔΑΕ υπ’ αρ. 234/2009, ΦΕΚ 2359/Β΄/20-11-2009).
Ενέργειες για την Έννομη Προστασία του Αποδέκτη των Κακόβουλων Κλήσεων
Σε περίπτωση που έχετε πέσει θύμα κακόβουλων ή ενοχλητικών κλήσεων, μπορείτε να προστατευθείτε προβαίνοντας στις παρακάτω ενέργειες :
- Καταθέτετε αίτηση για τον εντοπισμό κακόβουλων ή ενοχλητικών κλήσεων στο τοπικό κατάστημα του παρόχου σας.
- Για το διάστημα των δέκα πέντε (15) ημερών, που έχετε δηλώσει, όποιος σας τηλεφωνεί ακούει μήνυμα που ειδοποιεί πως, αν έχει απόκρυψη, αυτή θα αρθεί.
- Σας αποστέλλεται κατάλογος με τα στοιχεία του άρθρου 5 παρ. 2 της σχετικής Πράξης ΑΔΑΕ όσων σας κάλεσαν το ανωτέρω διάστημα.
Σε περίπτωση που επιθυμείτε να μάθετε την ταυτότητα δράστη κακόβουλης κλήσης, που έγινε στο παρελθόν αλλά, πάντως σε βάθος μέχρι ενός έτους, μπορείτε να μεταβείτε σε Α/Τ και να κάνετε έγκληση για την ποινική του δίωξη συνοδευόμενη από αίτημα για την χορήγηση των στοιχείων ταυτότητάς του. Αφού εκδοθεί σχετική εισαγγελική παραγγελία, θα αποσταλεί στον αντίστοιχο πάροχο τηλεφωνικών υπηρεσιών, οπότε και τα ζητούμενα στοιχεία ταυτότητας θα εκχωρηθούν.
Νομική Συμβουλή : Αν έχετε οχληθεί τηλεφωνικά από επαναλαμβανόμενες κλήσεις αγνώστων ή έχετε αναστατωθεί εξαιτίας απειλών, εκβιασμών ή άλλων αξιόποινων πράξεων μέσω τηλεφώνου, προχωρήστε στην κατάθεση σχετικής έγκλησης / μήνυσης και, αφού λάβετε γνώση της ταυτότητας του δράστη μέσω της ποινικής δικογραφίας, και στην κατάθεση αγωγής για την χρηματική σας ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης.
Περισσότερα
Οδηγία 2002/58/ΕΚ για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες.
Ν. 3471/2006 για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών.
Πράξη ΑΔΑΕ υπ’ αρ. 2322/2006 “Εξουδετέρωση της δυνατότητας μη αναγραφής της καλούσας γραμμής για τον εντοπισμό κακόβουλων ή ενοχλητικών κλήσεων” (ΦΕΚ 1853/Β΄/21-12-2006), όπως ισχύει σήμερα μετά τις τροποποιήσεις στα ΦΕΚ 893/Β΄/13-05-2009 και 2359/Β΄/20-11-2009.
Γνωμοδότηση ΕισΑΠ υπ’ αρ. 12/2009